سناریوهای احتمالی پرونده سوریه پس از انتخابات ترکیه
تاریخ انتشار: ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۷۰۵۹۵۹
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری فارس، انتخابات ریاستجمهوری و پارلمانی ترکیه قرار است در تاریخ ۱۴ می (۲۴ اردیبهشت. شش روز دیگر) برگزار شود، انتخاباتی که در صورت شکست اردوغان در برابر رقبای خود، میتواند نه تنها چهره ترکیه بلکه صحنه منطقهای را نیز دستخوش تغییرات قابل توجهی کند. در این میان سوریه یکی از بارزترین کشورهایی است که از نتایج انتخابات ترکیه تأثیر خواهد پذیرفت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به نوشته وبگاه خبری عنب بلدی، وزرای دفاع و رؤسای سازمانهای امنیتی و اطلاعاتی روسیه، ترکیه، ایران و سوریه در تاریخ ۲۵ آوریل (پنج اردیبهشت) در جهت بهبود روابط میان آنکارا و دمشق پس از سالها تیرگی، گرد هم آمدند و علیرغم قصد همه طرفها برای ادامه گفتوگوها، اما نتیجه این نشست هنوز مشخص نیست و روشن است که ترکیه و دولت سوریه همچنان با موانع متعددی در مسیر عادیسازی روابط میان خود مواجه هستند که برای رسیدن به یک توافق مرضیالطرفین باید بر آنها غلبه کنند.
به نوشته این وبگاه نزدیک به مخالفان سوری، دولت دمشق، عقبنشینی ترکیه از شمال سوریه و پایان حمایت آنکارا از معارضان مسلح سوری را اصلیترین عناصر هر توافق احتمالی میداند.
منافع روسیه
در این راستا «کیارا لووتی» پژوهشگر مؤسسه ایتالیایی «سیاست بینالملل» در مقالهای نوشت که دولت روسیه با جدیت به دنبال بهبود روابط میان دو متحد راهبردی خود یعنی ترکیه و سوریه است و اگر در این راستا به موفقیت دست یابد، آورده خوبی برای خود خواهد داشت؛ به طوریکه مسکو میتواند این روایت را که روسیه یکی از مهمترین بحرانهای جهان را حل و فصل کرده، تثبیت کند. همزمان پوتین نیز به واسطه این میانجیگری موفق، از جایگاه دیپلماتیک و قابل احترامتری در میان کشورهای منطقه برخوردار خواهد شد و میتواند از آن در راستای کاهش تنشهای منطقهای بهره ببرد.
همچنین به گفته لووتی، روابط سوریه و ترکیه عموماً به دلایل لجستیکی از سوی روسیه مطلوب تلقی میشود، چرا که مقادیر زیادی تدارکات از دریای سیاه و از طریق تنگه بسفر برای نیروهای روسی حاضر در سوریه ارسال میشود.
اما اینکه روسیه تا چه میزانی در این میانجیگری موفق باشد، به غلبه بر موانع مختلف بستگی دارد، از جمله حضور نظامی ترکیه در شمال سوریه که خروجشان پیش شرط اصلی بشار اسد برای ادامه گفتوگوها به سمت عادیسازی روابط است.
از سوی دیگر ماجرا، به عقیده «فهیم تاشکین» روزنامهنگاری ترکیهای تلاش روسیه برای بهبود روابط ترکیه و سوریه، میتواند یک هدیه انتخاباتی برای اردوغان باشد، چیزی که بشار اسد رئیسجمهور سوریه آن را نمیپسندد. در این راستا رسانههای ترکیه در ۲۲ دسامبر ۲۰۲۲ گزارش دادند که «حزب جمهوری خلق» به رهبری «کمال قلیچدار اوغلو» و رقیب اصلی اردوغان با ارسال «پیام محرمانهای» به بشار اسد گفته است که در صورت پیروزی در انتخابات ترکیه حاضر است به دولت سوریه امتیاز بدهد.
وبسایت haber7 ترکیه نیز به نقل از «سرکیس قصارچیان» روزنامهنگار سوری-ارمنی نوشت که حزب جمهوری خلق در آن نامه به دولت سوریه گفته بود که حاضر به ارائه امتیاز مختلف از جمله پرداخت غرامت است.
یوری ماواچف رئیس مرکز مطالعات «ترکیه جدید» نیز به بی بی سی ترک گفت که بقای اردوغان برای مقامات روسی به معنای توانایی پیشبینی حرکات ترکیه و حفظ وضعیت موجود است. اما اگر کمال قیلیچداراوغلو یا هر نامزد اپوزیسیون دیگری پیروز شود، این به معنای مشکلات بزرگی برای کرملین خواهد بود.
او در ادامه تأکید کرد که واضح است ولادیمیر پوتین و اردوغان زبان یکدیگر را میفهمند و او قصد همکاری با رئیسجمهوری جز اردوغان را ندارد.
ماواچف نیز همچون تاشکین معتقد است که عادی سازی روابط ترکیه و سوریه، میتواند یک هدیه انتخاباتی روسیه برای اردوغان باشد. اما رئیسجمهور سوریه قصد ندارد این هدیه را به اردوغان بدهد و تمایل دارد با قلیچدار اوغلو پیمان صلح را امضاء کند.
سه سناریوی اصلی در شمال غرب سوریه
همان طور که گفته شد انتخابات ترکیه میتواند نقطه تحول سرنوشت سازی در تاریخ این کشور باشد و تأثیر بزرگی نیز بر آینده سوریه بگذارد. در این میان رئیس جمهور ترکیه با وارد شدن به مذاکره با بشار اسد تلاش دارد تا کنترل پرونده سوریه را دوباره به دست بگیرد، اما در آخرین سفر اسد به روسیه در ماه مارس گذشته او چندین درخواست برای عادی سازی روابط با آنکارا از جمله خروج نیروهای ترکیه از شمال غرب سوریه مطرح کرده بود.
در این راستا «فارس حلبی» پژوهشگر امور سوریه در مؤسسه الشرقالاوسط، نوشت که سه سناریو در ارتباط با آینده حضور ترکیه در شمال سوریه سوای اینکه نتیجه انتخابات چه باشد، مطرح است.
سناریو اول: وضعیت تغییری نمیکند و وضعیت سابق به همین منوال ادامه مییابد و به نظر نمیرسد که دولت جدید ترکیه بخواهد دست به تغییر گستردهای در وضعیت میدانی و سیاسی شمال سوریه بزند.
سناریوی دوم: ترکیه دست به عقبنشینی جزئی میزند و در ادامه یک نهاد سیاسی یکپارچه (به شکل خودمختار) در شمال سوریه برای اداره مناطق تحت نفوذ خود تشکیل میدهد.
سناریوی سوم: ترکیه به شکل کامل سیاست خود را در شمال سوریه تغییر داده و به سمت بهبود روابط با دولت سوریه حرکت میکند. این سناریو به معنای پایان بحران است و تأثیرات زیادی در حوزههای امنیتی، اقتصادی و سرنوشت گروههای مسلح معارض خواهد گذاشت.
سیاست مخالفان اردوغان در قبال سوریه
ائتلاف «ملت» به عنوان بزرگترین اتحاد مخالفان ترکیه و رقیب اصلی اردوغان، برنامه انتخاباتی خود را در حوزه سیاست خارجی اعلام کرده است که شامل بهبود روابط ترکیه با اتحادیه اروپا، گسترش نقش ترکیه در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و بازگشت ترکیه به اردوگاه غرب میشود.
همچنین آنها وعده دادهاند که طی دو سال آینده آوارگان سوری در ترکیه را بازگردانند و ضمن عادیسازی روابط با دولت سوریه، سفارت ترکیه در دمشق را نیز بازگشایی کنند. مواردی که آمریکا و اتحادیه اروپا با آن مخالف هستند.
با این حال فارس حلبی، معتقد است که در صورت پیروزی اپوزیسیون در انتخابات ریاستجمهوری ترکیه، آنها مجبور خواهند شد تا با واقعیت نقش ترکیه در شمال غرب سوریه و امکان آغاز دوباره درگیریها و موضوع پناهندگان کنار بیایند که آنها مجبور میکند نتوانند وعدههای انتخاباتی خود را عملی کنند.
به عقیده او مخالفان اردوغان در صورت پیروزی، اقدام به عقبنشینی جزئی از سوریه همراه با تأمین امنیت مرزها و همچنین عمل به یکی از مهمترین وعدههای انتخاباتی خود که بازگشت آوارگان است، خواهند کرد.
به گفته حلبی، دولت جدید ترکیه با گروههای مورد حمایت آنکارا در شمال غرب سوریه رابطه خواهد داشت و هدف آن افزایش نفوذ گروههای کمتر افراطی است و در عین حال، روابط خود را با دولت سوریه و نیروهای آن حفظ خواهد کرد. یعنی مانند نیروهای حافظ صلح عمل خواهد کرد که ممکن است قدرتهای عربی یا منطقهای را دعوت کنند تا به نیروهای ترکیه در شمال غربی سوریه بپیوندند.
این پژوهشکر امور سوریه در مؤسسه الشرق الاوسط افزود: «اپوزیسیون دولت ترکیه در صورت پیروزی در انتخابات قصد ماندن در سوریه را ندارد، اما تضمینهای امنیتی و سازوکاری برای بازگشت آوارگان قبل از خروج میخواهد، شرایطی که احتمالاً دولت اسد با آن موافقت خواهد کرد».
پایان پیام/م
منبع: فارس
کلیدواژه: انتخابات ترکیه سوریه و ترکیه عادی سازی روابط انتخابات ترکیه صورت پیروزی شمال غرب سوریه شمال سوریه ترکیه در شمال بهبود روابط شمال غرب دولت سوریه بشار اسد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۰۵۹۵۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نقش جاده ابریشم ترکیه در معادلات خاورمیانه/ اردوغان پروژه آمریکا را دور زد؟
به گزارش خبرآنلاین، پایگاه خبری "وستیکاوکازا" روسیه در تحلیلی نوشت: در حالی که جو بایدن به چگونگی کاهش تنش ها در نوار غزه فکر می کرد و ایران در حال بررسی راه هایی برای پاسخ به تلافی جویانه اسرائیل بود، رئیس جمهور ترکیه درگیر سیاست خارجی سازنده تری بود. او در این حین به عراق سفر کرد و با نخست وزیر این کشور یعنی محمد شیاع السودانی دیدار و گفتگو کرد.
سفر رجب طیب اردوغان به بغداد، یک سفر تاریخی بود. رهبر ترکیه برای اولین بار در ۱۳ سال گذشته پا به خاک عراق گذاشت. گفتگوها با السودانی، نخستوزیر و عبداللطیف رشید، رئیس جمهور عراق، با هدف تقویت همکاری بین عراق و ترکیه در مسائل سیاسی، اقتصاد و امنیت انجام شد.
اردوغان با رفتن به عراق قصد داشت دو مشکل خاص را حل کند. اولین مورد مبارزه با حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) بود. رئیس جمهور ترکیه در بغداد تصریح کرد که کشورش حضور کانون تروریسم در مرزهای خود را، چه در سوریه و چه در عراق، تحمل نخواهد کرد. وی با ابراز امیدواری از مشارکت بغداد در مبارزه با (پ.ک.ک) گفت: عراق باید از همه اشکال تروریسم پاک شود.
اردوغان برای نشان دادن عزم خود دستور بمباران گسترده مواضع (پ.ک.ک) در شمال عراق را صادر کرد. روزنامه حریت نوشت که به زودی نیروهای مسلح ترکیه عملیات زمینی جامع علیه شبه نظامیان را انجام خواهند داد. همچنین، ترکیه و عراق قصد دارند یک مرکز عملیاتی برای مبارزه با شبه نظامیان در عمق ۳۰ تا ۴۰ کیلومتری مرز ترکیه و عراق ایجاد کنند. تمایل دولت عراق برای همکاری با ترکیه با توجه به اینکه بغداد در گذشته اغلب آنکارا را به نقض تمامیت ارضی عراق متهم کرده است، گامی بزرگ در این مسیر است.
هر دو کشور باید مشکل (پ.ک.ک) را حل کنند تا کار دوم و مهمتر ضورت پذیرد. در واقع، پیگیری پروژه «راه توسعه»، کریدور حمل و نقلی که استانهای شرقی ترکیه را از طریق خاک عراق به خلیج فارس متصل میکند که همین مساله، دلیل اصلی سفر اردوغان به بغداد شد.
اردوغان و السودانی تفاهمنامه همکاری میان عراق، ترکی ، قطر و امارات را امضا کردند. این پروژه شامل ۱۲۰۰ کیلومتر راه آهن و بزرگراه است. هزینه آن ۱۷ میلیارد دلار تخمین زده شده است. پس از اجرای این کریدور، سالانه تا ۴ میلیارد دلار سود به دست میآید و بیش از ۱۰۰ هزار شغل را فراهم میکند. مشارکت امارات و قطر بسیار مهم است زیرا عراق و ترکیه نیاز به جذب سرمایه گذاری خارجی دارند. این امکان وجود دارد که سرمایه گذاران چینی در مرحله اجرا به این پروژه بپیوندند. قطر در حال حاضر متحد ترکیه است و دخالت امارات به لطف عادی سازی روابط با ترکیه در سفرهای متقابل رهبران دو کشور به آنکارا و ابوظبی امکان پذیر شده است.
جالب اینجاست که تا همین اواخر یک پروژه بزرگ دیگر به نام IMEC (کریدور اقتصادی هند-خاورمیانه-اروپا ) وجود داشت. این پروژه قرار بود هند را از طریق خاک کشورهای عربی خلیج فارس و اردن به اسرائیل متصل کند. آمریکا نیز حمایت خود را از این طرح اعلام کرد. با این حال، به دلیل آغاز جنگ در غزه، روابط اسرائیل ـ آمریکا با کشورهای عربی به شدت تضعیف شده است. چشم انداز به رسمیت شناختن اسرائیل توسط عربستان سعودی مبهم است و اردن و امارات تماسهای خود با تل آویو را معلق کردهاند. علاوه بر این، به دلیل حملات انصارااله یمن، ایمنی ناوبری در اقیانوس هند مختل شده است. به نوعی میتوان گفت که جاده ابریشم ترکیه در حال تبدیل شدن به یک جایگزین برای پروژه آمریکایی ـ هندی است.
اجرای راه توسعه نه تنها به سرمایه گذاریهای چند میلیارد دلاری بلکه به ثبات در عراق نیز نیاز خواهد داشت. دولت بغداد میداند که مقابله با تهدید (پ.ک.ک) به تنهایی غیرممکن است اما در عین حال عملیات ارتش ترکیه در عراق با محکومیت بغداد و دیگر کشورهای عربی مواجه بود. در پیش بینی سود اقتصادی بزرگ مورد نیاز ترکیه و عراق که هنوز از مداخله آمریکا و تسلط سازمانهای تروریستی در امان نیست، دو کشور در نهایت تلاشهای خود را برای از بین بردن ساختارهای تجزیهطلبانه که توسط (پ.ک.ک) نمایندگی میشود، هماهنگ خواهند کرد.
۳۱۱۳۱۱
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1901539